Brak podziału zysków i pozostawienie ich w spółce

Wielu podatników zadaje sobie pytanie o to jakie konsekwencje w podatkach ma brak podziału zysku w danym roku obrotowym i pozostawienie go w spółce, z ewentualnym przeznaczeniem go na określone cele. Kwestie te należy rozważać odrębnie dla spółek osobowych i odrębnie dla spółek kapitałowych, jako że w tych przypadkach sytuacja wygląda nieco inaczej. Oczywiście pytanie wymaga odpowiedzi na gruncie różnych podatków, których sytuacja taka może dotyczyć.SPÓŁKI OSOBOWE
Pozostając przy spółkach osobowych (np. jawnej, komandytowej) najczęstsze wątpliwości (jak wynika z dorobku orzeczniczego) dotyczą dwóch podatków to jest podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób prawnych.

Na wstępie wskazać należy, że w spółkach osobowych (z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej), każdy wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego, zaś do wypłaty zysku nie jest niezbędne podjęcie przez wspólników uchwały o przeznaczeniu zysku do wypłaty. Zgłoszenie żądania wypłaty zysku jest jedyną czynnością, jaką powinien podjąć wspólnik- wierzyciel w celu uzyskania należnej mu wypłaty, o ile spółka osiągnęła zysk za ostatni rok obrotowy i wspólnicy nie podjęli decyzji o innym przeznaczeniu zysku.

Tym samym „pozostawienie zysku w spółce” może być po prostu decyzją wspólników przejawiająca się w braku korzystania z prawa żądania wypłaty zysku, może też przyjąć formę bardziej sformalizowaną tj. określonej uchwały określającej sposób przeznaczenia zysku np. poprzez „pozostawienie zysku w spółce”, „pozostawienie zysku do decyzji wspólników w kolejnym roku obrotowym”, „przeznaczeniu zysku na bieżącą działalność spółki” czy przeznaczeniu zysku na określony kapitał w spółce (pamiętać należy, że w spółkach osobowych- znów z wyjątkiem spółki komandytowo akcyjnej- nie ma kapitału zakładowego).

Umowa między wspólnikami

PCC
Na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych czynnością opodatkowaną jako zmiana umowy spółki- przy spółce osobowej – jest wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczka udzielona spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Niepodzielony zysk nie jest pożyczką udzieloną spółce przez wspólnika ani dopłatą. Jest to tylko, co najwyżej, odroczenie płatności wypłaty zysku nie stanowiące żadnej z tych czynności (tak przykładowo interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu dnia 3 listopada 2010 roku, ILPB2/436-162/10-8/MK, interpretacja Dyrektora IS w Warszawie z dnia 2 grudnia 2015 r., nr IPPB2/4514-449/15-2/AK). Nie jest też oddaniem praw majątkowych do używania. Wynika to przed wszystkim z tego powodu, że dopóki wspólnik nie zgłosi żądania podziału i wypłaty zysku (albo wprost podjęto inną decyzję), pozostaje on w dyspozycji spółki, a nie wspólnika. Takie pozostawienie zysku w spółce nie stanowi zatem czynności opodatkowanej w postaci pożyczki udzielonej spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddania przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Pozostawienie zysku w spółce, będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jedynie w przypadku, gdy decyzją wspólników przeznaczono zysk na podwyższenie wkładu wspólników (na kapitał podstawowy). Pamiętać jednak należy, że nie stanowi podwyższenia wkładu wspólników przeznaczenie zysku na kapitał zapasowy (interpretacja Dyrektora IS w Warszawie z dnia 2 grudnia 2015 r., nr IPPB2/4514-449/15-2/AK, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia10 listopada 2016 r., II FSK 2834/14, należy odnotować jednak, że zdarzają się zdania odmienne np. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 20 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 255/14.

c.d.n.

r.pr. Adam Klimczak, r.pr. Maciej Wąsik