Czym są stowarzyszenia? Rodzaje i przykłady stowarzyszeń.

Czym są stowarzyszenia?

Stowarzyszenia są tworzone i działają na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach. Warto zwrócić uwagę, że ustawa ta uległa istotnej nowelizacji od 20 maja 2016 r. Możliwość zawiązywania stowarzyszeń określona wskazaną ustawą stanowi realizację konstytucyjnej wolności zrzeszania się. Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Jest to jeden rodzajów zrzeszeń obywatelskich, które charakteryzuje się następującymi cechami:

  • dobrowolność, która oznacza brak jakiegokolwiek przymusu prawnego co do zakładania i należenia do stowarzyszeń. Przepisy prawne nie mogą też zawierać wykazu obowiązkowo istniejących stowarzyszeń.
  • samorządność oznaczającą swobodę w kształtowaniu struktury organizacyjnej, określania kryterium członkostwa, wyznaczania sobie zadań, przyjmowania dowolnych metod funkcjonowania, w intensywności podejmowanej działalności, w obsadzaniu przez konkretne osoby stanowisk we władzach czy wreszcie w podejmowaniu decyzji o rozwiązaniu.
  • trwałość wykluczającą stowarzyszenia w celu realizacji jednorazowego, krótkotrwałego zadania.
  • niezarobkowe cele działalności oznaczające, że dochód stowarzyszenia nie może być dzielony między członków, lecz musi być przeznaczany na podtrzymywanie statutowych celów stowarzyszenia.

Rodzaje i przykłady stowarzyszeń

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje stowarzyszeń:

  • stowarzyszenia zarejestrowane mające osobowość prawną, uzyskiwaną z chwilą wpisu do rejestru;
  • stowarzyszenia zwykłe – uproszczona forma stowarzyszeń, niemające osobowości prawnej.

Osobny rodzaj stowarzyszeń stanowią stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego związki stowarzyszeń. Ze względu na rodzaj prowadzonej działalności wymienić można inne stowarzyszenia np.: kombatanckie, obronne, strzeleckie, polityczne.